Symultaniczno-Sekwencyjna Nauka Czytania® to metoda nauki czytania oparta na sylabach, będąca częścią Metody Krakowskiej®. Powstała dzięki badaniom nad funkcjonowaniem mózgu, a jej twórczynią jest prof. Jagoda Cieszyńska.
Metoda ta bazuje na wynikach badań neuropsychologicznych oraz wieloletnim doświadczeniu terapeutycznym prof. Cieszyńskiej. Nazwa odzwierciedla sposób, w jaki mózg przetwarza język: korzysta z prawej półkuli, która odpowiada za całościowe (globalne) przetwarzanie informacji, oraz lewej, która działa bardziej sekwencyjnie, czyli krok po kroku.
Etapy nauki
Nauka czytania tą metodą przebiega w trzech etapach, podobnie jak u dzieci uczących się mówić:
- Powtarzanie – dziecko powtarza sylaby lub samogłoski, które czyta dorosły.
- Rozumienie – dorosły mówi sylabę, a dziecko ją rozpoznaje i wskazuje.
- Nazywanie – dziecko samodzielnie czyta pokazane sylaby lub samogłoski.
Dla kogo jest ta metoda?
Symultaniczno-Sekwencyjna Nauka Czytania® jest odpowiednia dla dzieci, których poziom intelektualny mieści się w normie lub jest nieco niższy. Najlepiej rozpocząć naukę w wieku przedszkolnym. Wcześniejsze opanowanie umiejętności czytania może ułatwić dziecku adaptację do szkoły, a także poprawić jego pewność siebie.
Metoda ta nie jest przeznaczona tylko dla dzieci zagrożonych dysleksją, ale także dla tych, które mają opóźniony rozwój mowy.
Jakie są cechy tej metody?
Metoda korzysta z dużych, prostych liter, co ułatwia dzieciom rozróżnianie kształtów. Duże litery różnią się bardziej wizualnie, co sprawia, że są łatwiejsze do zapamiętania.
Główna zasada tej metody to nauka czytania sylabami. Dzieci poznają sylaby, którym przypisuje się konkretne znaczenie, co ułatwia zapamiętywanie. Zdaniem prof. Cieszyńskiej jest to nie tylko skuteczny sposób na naukę czytania ze zrozumieniem, ale czasem jedyna metoda, która pozwala dzieciom zacząć budować swój system językowy.
Metoda uwzględnia różne etapy rozwoju dziecka, dopasowując ćwiczenia do jego wieku i możliwości. Oprócz czytania, rozwija również umiejętności takie jak koncentracja, logiczne myślenie oraz pamięć.
Dlaczego warto zacząć wcześnie?
Wczesna nauka czytania wykorzystuje wysoką plastyczność mózgu u dzieci. Maluchy są gotowe do nauki, gdy zaczynają dzielić z dorosłym uwagę na wspólne przedmioty. Umiejętność ta rozwija się na przykład poprzez wskazywanie palcem, co może być pierwszym krokiem do nauki samogłosek i prostych słów.
Główne zasady Symultaniczno-Sekwencyjnej Nauki Czytania®
- Nauka czytania zaczyna się od sylab, a nie od pojedynczych liter.
- Nie uczy się dziecka literowania ani dzielenia wyrazów na głoski.
- Metoda naśladuje naturalny sposób rozwoju mowy – zaczyna się od samogłosek, potem przechodzi do sylab, a na końcu do słów i zdań.
- Używa się prostych, dużych liter.
- Ważne jest zachowanie kolejności od lewej do prawej, co przygotowuje do czytania linearnego.
Prawa półkula mózgu odpowiada za rozpoznawanie samogłosek, wykrzyknień, dźwięków naśladujących oraz całych wyrazów, co jest niezbędne na początkowych etapach nauki czytania. Celem tego etapu jest wzbudzenie zainteresowania mową i pismem oraz stymulowanie myślenia.
Metoda kategorycznie zabrania nazywania liter, dzielenia wyrazów na głoski, używania ozdobnych czcionek oraz dyktowania wyrazów do zapisania.